Rumeysa Dobra
21 Oca 2024
Charles White'ın Three Years in Constantinople; or, Domestic Manners of the Turks (İstanbul’da Üç Yıl; veya, Türklerin Örf ve Adetleri) adlı kitabı İstanbul'daki bu uzun ikameti sırasında edindiği bilgi ve izlenimlerin ürünüdür.
Lord Ponsoby’nin sekreterliğini yapan Charles White'ın Osmanlı Devleti'ne ve İstanbul'a ilgisi Lord Ponsoby’nin 1832’de Britanya’nın Osmanlı İmparatorluğu elçiliğine atanmasıyla başlamıştır. Ponsoby'nin elçiliği sırasında 1841'de İstanbul'a gelen White, Telegraph gazetisinin muhabiri olarak üç yıl görev yapmıştır.
White, İstanbul’da Üç Yıl adlı eserinde 3 yıllık İstanbul ikameti esnasında yaşadığı deneyimleri kaleme almıştır. White bu eseri yazma nedenini şu şekilde açıklıyor:
"Sözünü ettiğimiz bu yazarların çalışmaları Osmanlı payitahtındaki yaygın örf ve âdetlere pek az ışık tutmaktadır... Öte yandan modern seyahatname yazarlarının aktardıkları bilgilerin nerdeyse tümü ya romantizm sınırına dayanan bir üslupla ya da öylesine abartılı ve göz boyar biçimde anlatılmıştır ki, yabancıları aydınlatmaktan çok onları yanıltır. Dolayısıyla İstanbul’a gelen yabancıların çoğu, yerel âdetlerin nerelerden kaynaklandığı, anlamları ve tam olarak ne oldukları konusunda tam bir cehalet içindedir; kitaplardan ya da onlara yardımcı olanlardan doğru açıklamalar alamadıkları için de geldikleri gibi giderler, ama bir farkla; alelacele yaptıkları gözlemler ve edindikleri yanlış bilgilerden ötürü ve Türk halkının savunulması mümkün olmayan zaaflarıyla iyi nitelikleri arasında hiçbir ayırım yapmadıkları için çoğu kez farklı siyasal çıkarlar ve dini antipatilerin körüklediği geçmişten gelen önyargılara yeni yanlış anlamalar ekleyerek ayrılırlar."
White üç ciltlik bu kapsamlı eserinin ilk cildinde "pazarlar ve çarşılar, kayıklar ve kayıkçılar, balıklar, balık avcılığı ve balık pazarları, hastaneler, elçiliklere tanınan himaye hakkı, esnaf birlikleri, loncalar, vakıflar, selatin camileri, cami malları, kurukahveciler, manavlar, bahçeler ve bahçıvanlık, kandiller ve şenlikleri" anlatırken ikinci cildinde "şekerciler, sakalar, sukemerleri, zücaciyeciler, hanlar, manifaturacılar, kuyumcular, miskçiler, pabuççular, nakışçılar, halıcılar, çıkrıkçılar, çubukçular, sahaflar, kütüphaneler, kâğıtçılar, cevahir bedesteni, sandal bedesteni, kürkçüler çarşısı, köle pazarı ve kölelerin durumu" konularını kaleme almaktadır.
Detaylı bilgi için tıklayınız.