Rumeysa Dobra
19 Eki 2023
Mehmet Ali Ünal'ın "Zafer Sabahında Padişahtan Gazilere Mükâfat 1696 Tarihli İn'âmât Defteri" adlı eseri Türk Tarih Kurumu Yayınlarından neşredildi
Mehmet Ali Ünal, Osmanlı Devleti’nin zengin arşiv mirasından bahsetmekle beraber bu eserlere Türkiye'deki kütüphaneler haricinde İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya gibi farklı ülkelerde de rastalandığına işaret ediyor. Bu zengin birikimin farkında olan Ünal, bu eserini bu birikimin bir çıktısı olarak inşa ediyor.
1696 tarihli İnʻâmât Defteri “Ordusunun başında sefere çıkan son padişah olan Sultan II. Mustafa’nın ikinci sefer-i hümayunu olup tarihlere Olaş Zaferi diye geçen Avusturya ordusuyla yapılan savaşta yaralanan ve atını kaybeden askerlere zafer akşamında dağıttığı inʻâm ve ihsanlar defter hâline getirilmiştir.” Olaş Zaferi’nde yaralanarak atını kaybeden askerin sınıfı, birliği, neyle ve neresinden yaralandığı ve aldığı ihsan tek tek kaydedilmiştir. Bu deftere konu olan diğer bir nokta ise düşmandan kelle, bayrak ve dil getiren askerlere verilen mükafatların listesidir.
Ünal, defterdeki bilgilerin rehberliğinde sefere katılan ordununun komutanı ve kadrosunu ve askeri birliklerin hangi birimlerden müteşekkil olduğunu tespit etmenin mümkün olduğunu belirtiyor. Ayrıca müellif, defterde yer alan bilgilerin Silahdar Fındıklılı Mehmed Ağa’nın Nusretnâme adlı eserinde verdiği malumatla örtüştüğü bilgisini de okuyucularla paylaşıyor.
Söz konusu eser; giriş, sonuç ve metin kısımlarından oluşmaktadır. Giriş bahsinde Osmanlı İmparatorluğu’nun XVII. yüzyıldaki siyasi, askerî, ekonomik ve sosyal durumu, İkinci Viyana Seferi ve sonrasında ortaya çıkan konjonktür ile Sultan II. Mustafa’nın Olaş Zaferi ile biten ikinci sefer-i hümayunu konu edilmiş ve defterin değerlendirilmesi bu kısımda yapılmıştır. Çalışmanın genel kısa bir değerlendirmesi yapıldıktan sonra eser sonuç kısmıyla nihayete ermektedir. Son kısımda İnʻâmât Defteri’nin çeviri yazı metni bulunmaktadır.
Mehmet Ali Ünal, 1696 tarihli İnʻâmât Defteri’ni literatüre kazandırarak özgün ve çok kıymetli bir çalışmaya imza atıyor. TTK’dan çıkan bu eser okuyucularla buluşmak için raflarda yerini aldı.
Esere ulaşabilmek için tıklayınız.